همه لوله های لی فلت و تخت مورد استفاده در آبیاری تحت فشار به یک روش تولید نمیشوند و برای یک هدف ساخته نشدهاند. لوله های تخت تاشو آبیاری همانطور که از اسمشان پیداست صاف هستند و در هنگام جمع آوری و انبارداری فضای بسیار کمتری نسبت به انواع استاندارد لوله ها و شلنگ ها اشغال میکنند.
لوله نخدار و لوله لی فلت برای لوله کشی سیستم آبیاری تحت فشار
بعضی از لوله های تخت برای هدف های خاصی مثل آبیاری بارانی طراحی شدند و بعضی دیگر برای آبیاری قطره ای . بعضی فقط کاربرد انتقال آب دارند لذا به جای یکدیگر قابل استفاده نیستند و استفاده نادرست از آنها باعث خسارت خواهد شد.
بعضی از لوله های لی فلت که با مواد ضایعاتی (بازیافتی) ساخته شدهاند. این لوله ها کاملاً یکبار مصرف هستند و بعد از یک سال زیر آفتاب ماندن و یا یک فصل تماس با کودهای شیمیایی و یا سموم محلول در آب دیگر قابل استفاده نیستند و در انتهای فصل کشت و آبیاری بهتر است به عنوان ضایعات فروخته شوند.
انواع مختلف لوله های لی فلت
بعضی از انواع لوله های تخت تاشو به صورت لوله مشکی تک لایه یا دو لایه هستند (بیرون لوله مشکی و داخل لوله سبز یا آبی) و بعضی دیگر به صورت لوله های چند لایه که با نخهای پلی استر تقویت شده اند که به آنها لوله نخدار گفته میشود. کاربردهای هر کدام متفاوت است از لولههای نخدار در لوله کشی آبیاری قطره ای و نوار تیپ داخل مزارع استفاده میشود و از لوله های تخت بدون نخ برای انتقال آب و یا آبیاری غرقابی استفاده میشود.
لولههای لی فلت از سایز های 1 تا 15 اینچ تولید می شوند که سایز های بالاتر از 8 اینچ برای آبیاری غرقابی به روش دریچهای استفاده میشود. لوله های تخت لی فلتی که روی آن سوراخ دارد لوله های بارانی نام دارند. این لوله ها فقط کاربرد کشاورزی ندارند بلکه در صنعت نیز به وفور کاربرد دارند.
این لوله ها بر اساس جنس به دو گروه تقسیم میشوند:
- لولههای لی فلت پلی اتیلن (که اکثرا بدون نخ هستند و فقط برای انتقال آب استفاده میشوند)
- لوله های لی فلت پی وی سی (که اغلب نخدار هستند و برای لوله کشی آبیاری نواری کاربرد دارند)
بر اساس شکل و ساختار طراحی شدن آنها به دو گروه تقسیم میشوند:
- لوله های نخ دار (نخ های پلی استر)
- لوله های بدون نخ (دو لایه پلی اتیلن)
- لوله های سوراخ دار (تک لایه پلی اتیلن)
لوله تخت لی فلت سوراخدار (لوله بارانی)
لوله بارانی نوعی لوله لی فلت (تخت) می باشد که یک طرف آن سوراخ هایی تعبیه شده و از مواد پلی اتیلن ساخته می شوند. در یک سمت آن با فاصله های یکسان سوراخ های ریزی رو به بالا قرار دارد. این لوله ها مانند یک آبپاش کار می کنند و باعث ایجاد مه و قطرات ریز آب در هوا میشوند. این لوله ها حداکثر تا قطر 3 اینچ تولید میشوند.
نوارتیپ هم نوعی لوله لی فلت تخت سوراخ دار است اما برای آبیاری قطره ای استفاده میشود. نوع مواد اولیه پلیمری به کار رفته در هر نوع لوله لی فلت با دیگری متفاوت است زیرا هرکدام با توجه به کاربردی که دارد باید خصوصیات و پارامترهای خاص خود را داشته باشد.لوله های نخدار
لوله های نخدار لی فلت چند لایه هستند که به وسیله نخهای پلی استر تقویت شدهاند این لوله ها توانایی تحمل فشار بالاتری نسبت به سایر لولههای لی فلت دارند. از این نوع لوله لی فلت در آبیاری قطره ای و آبیاری نواری استفاده زیادی میشود. لوله های نخدار در کلاف های 25 تا 100 متری تولید میشوند و از لحاظ هزینه نسبت به لوله پلی اتیلن بسیار مقرون به صرفه هستند.
- لوله نخدار پلی اتیلن شامل (پلی اتیلن HDPE – نخ های پلی استر – پلی اتیلن LDPE)
- لوله های نخدار پی وی سی شامل لایه های پی وی سی نرم بیرون لوله، نخ های پلی استر وسط و پی وی سی نرم داخل
لوله های نخدار حداکثر تا قطر 8 اینچ تولید میشوند و اگر نیاز به قطر بالاتر باشد میتوان از لوله های تخت مشکی بدون نخ استفاده کرد. این لوله ها تا 4 اتمسفر فشار را تحمل میکنند و نمیترکند. لوله لی فلت (بدون نخ – مشکی)
این لوله ها هم دو لایه پلی اتیلن (یک لایه HDPE و لایه دیگر LDPE) هستند که گاهی به آنها لوله تخت مشکی هم گفته میشود. از این لوله ها برای انتقال آب و یا آبیاری غرقابی بوسیله ایجاد دریچه هایی روی این لوله ها استفاده می شود.
رنگ لایه های مختلف لوله تخت با هم تفاوت دارند هر لایه خواص مخصوص به خود را دارد. حداکثر تحمل فشار آب در این لوله ها 2 اتمسفر میباشد و تا قطر 16 اینچ تولید میشوند. نکاتی در مورد استفاده و نگهداری لوله لی فلت
نگهداری و استفاده صحیح از لوله لی فلت باعث کمتر شدن هزینه ها، راندمان بالاتر آبیاری و عمر بیشتر شبکه لوله کشی شما خواهد شد. دانستن نکات زیر میتواند به شما در استفاده بهتر از این لوله ها کمک کند:
- لوله های لی فلت را زیر خاک دفن نکنید زیرا ممکن است سنگینی خاک باعث انسداد جریان آب داخل لوله شود
- در هنگام انبار کردن لوله های تخت بهتر است آنها را روی یک سطحی بالاتر از زمین قرار دهید که از ایجاد کپک جلوگیری کند
- لوله های تخت را روی قلاب آویزان نکنید زیرا باعث ایجاد فرورفتگی در آن می شود
- در هنگام پهن کردن لوله های تخت مراقب باشید پیچ خورده نباشند
- در هنگام جمع آوری لوله ها از مزرعه همه اتصالاتی که به آن متصل شده است را ابتدا جدا کنید
- پس از جمع آوری لوله ها به مدت 5 تا 10 دقیقه لوله ها را زیر نور آفتاب قرار دهید تا کاملا خشک شوند
- زمانی از روز لوله ها را جمع آوری کنید که هوا گرم تر باشد جمع کردن لوله های نرم شده بسیار ساده تر است
- کلاف های لوله های تاشو در طول های 25 تا 100 متری هستند که هرچه سایز لوله ها بیشتر شود برای اینکه سنگین نشوند طول کلافهای آنها را کمتر می گیرند
نحوه نصب لوله های لی فلت
لوله های لی فلت را داخل فرغون یا اتومبیل قرار دهید و به داخله مزرعه انتقال دهید چون که اگر آنها را روی زمین بکشید ممکن است سنگ های ریز آنها را سوراخ کند. آمادهسازی زمینی که میخواهید لوله ها را در آن پهن کنید ابتدا محل عبور لوله های تخت را کاملاً تمیز نمایید اگر میخی یا سنگ تیز روی زمین افتاده آن را بردارید.
برای انجام آبیاری قطره ای باید لوله ها سوراخ شوند برای سوراخ کردن لوله های لی فلت وقتی که آنها کاملاً صاف هستند و آب درون آنها نیست این کار را انجام دهید وقتی که پر از آب شدن سوراخ کردن آنها برای وصل کردن اتصالات یا شیرآلات انشعاب امکان پذیر نمی باشد.
ناکچ هرطاز لوله های لی فلت برای لوله کشی سیستم آبیاری بارانی با آبپاش های ضربه ای نمی توانید استفاده کنید زیرا این گونه ها توانایی فشاری که بتوانند این آب پاش ها را راهاندازی کنند را ندارند. لوله های لی فلت نمی توانید برای آبیاری قطره ای با قهای کنترل فشاری که با فشار 4 اتمسفر کار می کنند استفاده کنید زیرا اینگونه قطره چکانها فشار بالایی نیاز دارند در حد 6 اتمسفر که اگر این فشار به لولههای لی فلت با وارد شود همگی خواهند ترکید.
در کانال های حفر شده در مزارع میتوانید لوله های پلی اتیلن را قرار دهید لوله های تخت تاشو توانایی تحمل فشار خاک را ندارند و بعد از ورود آب به داخل آنها نمیتوانند قطره اصلی خود را به دست بیاورند لذا آبی منتقل نخواهد شد.
برای وصل کردن لوله های لی فلت به هم دیگر از اتصالات مختلفی میتوان استفاده کرد اما برای گرفتن انشعاباتی مثل انشعاب لی فلت به ترتیب اتصالات و شیرآلات مخصوصی وجود دارد که شما مجبورید که از آنها استفاده کنید روش های ابداعی برای گرفتن انشعاب از لوله های نخدار به تیپ باعث آسیب دیدن لوله ها خواهد شد و به شما خسارت وارد می کند.