در پروژه‌های تاسیساتی، انتخاب از بین انواع اتصالات لوله پلیکا نقش بسیار مهمی در کیفیت عملکرد و دوام شبکه لوله‌کشی دارد. این اتصالات امکان انشعاب‌گیری، تغییر مسیر، افزایش یا کاهش قطر لوله‌ها و اتصال بخش‌های مختلف را فراهم می‌کنند. آشنایی کامل با انواع اتصالات لوله پلیکا به شما کمک می‌کند تا با توجه به نیاز پروژه، بهترین گزینه‌ها را انتخاب کنید. در این مسیر، شناخت رابط لوله پلیکا برای اتصال مستقیم و همچنین انواع تبدیل لوله پلیکا برای تغییر سایز لوله‌ها، از اهمیت بالایی برخوردار است. در ادامه انواع این اتصالات و کاربردهایشان را بررسی می‌کنیم
دسته‌بندی کلی اتصالات پلیکا بر اساس کاربرد
در سیستم‌های لوله‌کشی، اتصالات پلیکا با توجه به نقش و عملکردشان به دسته‌های مختلفی تقسیم می‌شوند. برخی از آن‌ها مانند زانوها و سه‌راهی‌ها برای تغییر مسیر جریان استفاده می‌شوند، در حالی که برخی دیگر مانند رابط‌ها و تبدیل‌ها برای اتصال مستقیم لوله‌ها با قطرهای یکسان یا متفاوت به کار می‌روند. همچنین دسته‌ای از اتصالات مثل درپوش‌ها هم برای مسدود کردن یا بستن مسیر عبور آب یا فاضلاب طراحی شده‌اند. این تنوع باعث شده تا انواع اتصالات لوله پلیکا برای پاسخگویی به نیازهای متنوع پروژه‌های ساختمانی و صنعتی در دسترس باشند.
معرفی انواع زانو در لوله‌کشی پلیکا
یکی از پرکاربردترین اجزای هر سیستم لوله‌کشی، زانوها هستند که برای تغییر جهت مسیر جریان سیال به کار می‌روند. استفاده از زانوها نه‌تنها فضای مورد نیاز برای اجرای لوله‌کشی را کاهش می‌دهد، بلکه امکان طراحی مسیرهای بهینه و دقیق را نیز فراهم می‌کند. در میان انواع اتصالات لوله پلیکا، زانوها به دلیل استفاده مکرر در سیستم‌های افقی و عمودی، نقش کلیدی دارند. در ادامه دو نوع رایج آن را بررسی می‌کنیم
زانو 90 درجه
زانو 90 درجه بیشترین کاربرد را در سیستم‌های فاضلاب و آبرسانی دارد. زمانی که مسیر لوله نیاز به یک پیچ کامل داشته باشد، زانوی 90 درجه به کار می‌رود. به دلیل زاویه قائمه‌ای که ایجاد می‌کند، در نقاطی که نیاز به چرخش کامل است نصب این نوع زانو ضروری می‌باشد. در اجرای اتصالات داخلی ساختمان، این نوع زانو بسیار دیده می‌شود و یکی از رایج‌ترین انواع تبدیل لوله پلیکا به شمار می‌رود.
زانو 45 درجه
برای زمانی که نیاز به تغییر جهت نرم‌تر در مسیر لوله وجود دارد، زانوی 45 درجه گزینه مناسبی است. این اتصال باعث کاهش افت فشار و بهبود جریان سیال در لوله می‌شود. خصوصا در مسیرهایی که طول زیادی دارند یا فشار بالا وجود دارد، این نوع زانو عملکرد بهتری از نظر هیدرولیکی دارد و در کنار سایر انواع اتصالات لوله پلیکا مورد استفاده قرار می‌گیرد.
رابط لوله پلیکا چیست و چه کاربردی دارد؟
رابط لوله پلیکا یک اتصال ساده و مستقیم است که برای وصل کردن دو لوله با قطر یکسان به کار می‌رود. این قطعه زمانی مورد استفاده قرار می‌گیرد که نیاز به افزایش طول مسیر لوله‌کشی وجود داشته باشد. رابط‌ها به صورت نری یا مادگی تولید می‌شوند و با کمک چسب یا واشر، اتصال کاملا آب‌بندی‌شده‌ای را فراهم می‌کنند
انواع تبدیل لوله پلیکا برای تغییر سایز در مسیر لوله‌کشی
گاهی در مسیر لوله‌کشی، لازم است که قطر لوله تغییر کند؛ در چنین مواقعی، استفاده از تبدیل‌ها ضروری می‌شود. این تبدیل‌ها به گونه‌ای طراحی شده‌اند که بتوانند لوله‌های با قطرهای متفاوت را به هم متصل کنند. شناخت این تبدیل‌ها به مهندسین و تکنسین‌ها کمک می‌کند تا طراحی دقیق‌تری برای سیستم لوله‌کشی خود داشته باشند. در میان انواع اتصالات لوله پلیکا، تبدیل‌ها نقش حیاتی در سازگاری و انعطاف‌پذیری سیستم دارند
انواع این تبدیل‌ها عبارت‌اند از:
تبدیل غیر هم‌مرکز (Offset Reducer): برای مواردی که تغییر قطر لوله باید با اختلاف سطح همراه باشد، استفاده از تبدیل غیر هم‌مرکز توصیه می‌شود. این نوع اتصال در سیستم‌های فاضلاب که با شیب کار می‌کنند، کاربرد زیادی دارد
تبدیل هم‌مرکز (Concentric Reducer): این نوع تبدیل، قطر لوله را به صورت یکنواخت در امتداد محور کاهش می‌دهد و معمولا در سیستم‌های تحت فشار مانند آبرسانی کاربرد دارد
تبدیل مادگی به نری: برای اتصال لوله‌های با جنس و قطر متفاوت، این نوع تبدیل کاربرد دارد و از طریق پیچ یا چسب متصل می‌شود
سایر اتصالات مهم
در کنار زانوها و رابط‌ها، اتصالات متنوع دیگری نیز در لوله‌کشی پلیکا به کار می‌روند. سه‌راهی‌ها و چهارراهی‌ها برای انشعاب‌گیری از مسیر اصلی استفاده می‌شوند. سه‌راهی‌ها اغلب در سیستم‌های فاضلابی برای اتصال انشعابات به خط اصلی کاربرد دارند و چهارراهی‌ها در موارد خاص‌تری مثل توزیع مساوی جریان استفاده می‌شوند. بوشن‌ها نیز برای اتصال دوباره لوله‌های شکسته یا ترک‌خورده به کار می‌روند و از ابزارهای ضروری در تعمیرات لوله‌کشی هستند.
درپوش‌ها نیز برای بستن موقت یا دائمی انتهای مسیر لوله به کار می‌روند. این اتصالات می‌توانند با چسب یا رزوه به لوله متصل شده و مانع خروج یا ورود جریان شوند. در مجموع، تنوع بالای این اجزا باعث شده انواع اتصالات لوله پلیکا پاسخ‌گوی تمام نیازهای اجرایی و تعمیراتی باشد.
جنس و مشخصات فنی اتصالات لوله پلیکا
اتصالات پلیکا معمولا از جنس PVC سخت یا همان U-PVC ساخته می‌شوند. این ماده نه‌تنها در برابر مواد شیمیایی و خوردگی مقاوم است، بلکه استحکام مکانیکی بالایی نیز دارد. همین ویژگی‌ها باعث شده‌اند تا این اتصالات در پروژه‌های فاضلاب، تهویه و آبرسانی گسترده مورد استفاده قرار گیرند.
از نظر مشخصات فنی، اتصالات پلیکا در سایزهای مختلف تولید می‌شوند؛ از قطرهای 20 میلی‌متر گرفته تا 400 میلی‌متر و بالاتر. همچنین این اتصالات مطابق استانداردهای ملی یا بین‌المللی تولید می‌شوند تا از نظر فشار قابل‌تحمل، ضخامت و تحمل دما، عملکرد مطلوبی داشته باشند. بنابراین هنگام انتخاب از میان انواع اتصالات لوله پلیکا باید به مشخصات فنی دقیق آن‌ها توجه کرد
